Izenburua
Resource Constraints as an Opportunity for Student Innovation and Entrepreneurial ActionEgilea
Irakurtze Data
2025-09-26Argitalpen data
2025Departamentua
Bertsioa
Bertsio argitaratuaDokumentu-mota
Doktore tesiaHizkuntza
IngelesaEskubideak
© Mario Manzi PuertasSarbidea
Sarbide irekiaArgitaratzailea
Mondragon Unibertsitatea. Enpresagintza FakultateaGako-hitzak
EnprendimientoEducación
Laburpena
This thesis investigates how entrepreneurial students overcome resource constraints, examining the cognitive and behavioral mechanisms that enable them to extract value from limited resources, foster ... [+]
This thesis investigates how entrepreneurial students overcome resource constraints, examining the cognitive and behavioral mechanisms that enable them to extract value from limited resources, foster innovative behavior, and carry out entrepreneurial actions. Through three interconnected studies, this thesis integrates multiple theoretical perspectives, including Social Cognitive Theory of Self-Regulation (SCT-SR), Resource-Based View (RBV), Entrepreneurial Learning Theory (ELT), and Effectuation Theory, using advanced methodological approaches such as Partial Least Squares Structural Equation Modeling (PLS-SEM) and Necessary Conditions Analysis (NCA).
The research is situated in the context of university programs that combine academic learning with the creation of real companies, such as the LEINN (Leadership, Entrepreneurship and Innovation) degree at Mondragon Unibertsitatea in Spain, and the Team Entrepreneurship program at the University of the West of England in the United Kingdom, both part of the international Team Academy network. These contexts allow the observation of student entrepreneurship in real-world environments, where resource limitations for launching and developing projects are explicit and consequential, and where teamwork and experiential learning predominate.
Study 1 employs SCT-SR to investigate how frugality—a cognitive trait associated with conservation and moderate resource use—affects the innovative behavior of 151 entrepreneurial students in Spain. The PLS-SEM analysis reveals that frugality does not directly influence innovative behavior but rather operates indirectly through the total mediation of entrepreneurial bricolage, highlighting the behavioral path through which frugality leads to innovative behavior. The NCA indicates that both entrepreneurial tinkering and improvisation are necessary conditions for innovative behavior to emerge; however, entrepreneurial tinkering stands out as the main driver. Taken together, these findings offer a nuanced understanding of entrepreneurial recursion by clarifying the mediating and necessary roles of individual behaviors in converting frugality into innovative behavior.
Study 2 integrates the individual-level perspectives of RBV and ELT to examine the dynamics between recursive behaviors (entrepreneurial tinkering, financial bootstrapping, and improvisation) and innovative behavior during the development and exploitation phases in 298 entrepreneurial students in Spain (151 in the development stage and 147 in the exploitation stage). The findings reveal that financial bootstrapping directly influences innovative behavior in both stages, while entrepreneurial tinkering acts as a partial mediator of this relationship. Importantly, innovative behavior remains stable across stages, challenging assumptions about differences in innovation requirements depending on the entrepreneurial phase. Contrary to theoretical expectations, improvisation does not moderate the relationship between financial bootstrapping, entrepreneurial tinkering, and innovative behavior in either stage, suggesting a limited contextual influence. This study demonstrates that resource integration capabilities through entrepreneurial tinkering are equally crucial throughout the entrepreneurial process, with consistent mediating effects in both phases.
Study 3 draws on effectuation theory to investigate how innovative behavior enables the transformation of entrepreneurial tinkering into concrete entrepreneurial action in a sample of 101 entrepreneurial students in the United Kingdom. The results show that entrepreneurial tinkering positively influences both discovery and exploitation activities, but these relationships operate exclusively through innovative behavior as a total mediator. Contrary to traditional assumptions about direct relationships between resources and action, the study demonstrates that innovative behavior is the essential mechanism through which recursive practices translate into concrete results. The study also reveals specific behavioral dimensions (questioning, observing, experimenting, and networking) as the routes through which entrepreneurial students convert tinkering into actionable entrepreneurial outcomes.
Together, these studies contribute to a deeper understanding of the mechanisms underlying innovation and entrepreneurial action in contexts of resource constraints. This thesis establishes entrepreneurial bricolage as a central driver of innovative behavior, as well as discovery and exploitation activities. It challenges conventional assumptions about direct relationships between cognitive traits and outcomes, and reveals the gradual nature of the conditions necessary for student entrepreneurship. The findings offer valuable implications for student entrepreneurs, educators, and support institutions and programs, suggesting a shift in focus from the provision of resources to the development of capabilities. Methodologically, the thesis demonstrates the complementary value of sufficiency- and need-based approaches, thus contributing to methodological advancement in entrepreneurship research.
In practical terms, this thesis offers relevant implications for student entrepreneurs, educators, and program designers. Its findings show that it is not essential to start with abundant resources, but rather to develop the capabilities to act with what is available. Thus, it proposes a shift in focus: from the external provision of resources toward the internal development of capabilities such as frugality, recursive behaviors, and innovative behavior. [-]
Esta tesis investiga cómo los estudiantes emprendedores sortean las limitaciones de recursos, examinando los mecanismos cognitivos y conductuales que les permiten extraer valor de recursos limitados, ... [+]
Esta tesis investiga cómo los estudiantes emprendedores sortean las limitaciones de recursos, examinando los mecanismos cognitivos y conductuales que les permiten extraer valor de recursos limitados, fomentar su comportamiento innovador y lograr llevar a cabo acciones emprendedoras. A través de tres estudios interconectados, esta tesis integra múltiples perspectivas teóricas, incluyendo la Teoría Social Cognitiva de la Autorregulación (SCT-SR por su sigla en inglés), la Visión Basada en Recursos RBV por su sigla en inglés), la Teoría del Aprendizaje Emprendedor (ELT por su sigla en inglés), y la Teoría de la Efectuación, empleando enfoques metodológicos avanzados como el Modelado de Ecuaciones Estructurales con Mínimos Cuadrados Parciales (PLS-SEM por su sigla en inglés), y el Análisis de Condiciones Necesarias (NCA por su sigla en inglés).
La investigación se desarrolla en el marco de programas universitarios que combinan formación académica con creación de empresas reales, como el grado LEINN (Liderazgo Emprendedor e Innovación) de Mondragon Unibertsitatea en España y los programas de Team Entrepreneurship de la University of the West of England en Reino Unido, ambos parte de la red internacional Team Academy. Estos contextos permiten observar el emprendimiento estudiantil en un entorno real, donde las limitaciones de recursos para iniciar y desarrollar proyectos son explícitas y determinantes, y en el que predominan la acción en equipo y el aprendizaje experiencial.
El Estudio 1 utiliza la SCT-SR para examinar cómo la frugalidad—un rasgo cognitivo asociado a la conservación y uso moderado de los recursos—incide en el comportamiento innovador de 151 estudiantes emprendedores en España. El análisis mediante PLS-SEM muestra que la frugalidad no influye directamente sobre el comportamiento innovador, sino que opera de manera indirecta a través de la mediación total del bricolaje emprendedor, lo cual pone en evidencia la ruta conductual através de cual la frugalidad se convierte en comportamiento innovador. Complementariamente, el NCA indica que tanto el bricolaje emprendedor como la improvisación son condiciones necesarias para que surja el comportamiento innovador; sin embargo, el bricolaje emprendedor destaca como el principal impulsor. En conjunto, estos hallazgos ofrecen una comprensión matizada de la recursividad emprendedora, al clarificar los roles mediadores y necesarios de los comportamientos individuales en la conversión de la frugalidad en el comportamiento innovador.
El Estudio 2 integra las perspectivas a nivel individual de la RBV y la ELT para examinar la dinámica entre los comportamientos recursivos (bricolaje emprendedor, bootstrapping financiero y la improvisación) y el comportamiento innovador durante las fases de desarrollo y explotación en 298 estudiantes emprendedores en España (151 en etapa de desarrollo y 147 en etapa de explotación). Los hallazgos revelan que el bootstrapping financiero influye directamente en el comportamiento innovador en ambas etapas, mientras que el bricolaje emprendedor actúa como mediador parcial de dicha relación. De manera importante, el comportamiento innovador se mantiene estable entre etapas, desafiando supuestos sobre diferencias en los requerimientos de innovación según la fase emprendedora. Contrario a lo esperado teóricamente, la improvisación no modera la relación entre el bootstrapping financiero, el bricolaje emprendedor y el comportamiento innovador en ninguna de las dos etapas, lo que sugiere una influencia contextual limitada. Este estudio demuestra que las capacidades de integración de recursos mediante el bricolaje emprendedor son igualmente cruciales a lo largo de todo el proceso emprendedor, con efectos de mediación consistentes en ambas fases.
El Estudio 3 se basa en la teoría de la efectuación para investigar cómo el comportamiento innovador permite la transformación del bricolaje emprendedor en acciones emprendedoras concreta en una muestra de 101 estudiantes emprendedores del Reino Unido. Los resultados muestran que el bricolaje emprendedor influye positivamente tanto en las actividades de descubrimiento como en las de explotación, pero dichas relaciones operan exclusivamente a través del comportamiento innovador como mediador total. Contrario a los supuestos tradicionales sobre relaciones directas entre recursos y acción, el estudio demuestra que el comportamiento innovador es el mecanismo esencial mediante el cual las prácticas recursivas se traducen en resultados concretos. El estudio también revela dimensiones conductuales específicas (cuestionar, observar, experimentar y establecer redes) como las rutas a través de las cuales los estudiantes emprendedores convierten el bricolaje en resultados emprendedores accionables.
En conjunto, estos estudios contribuyen a una comprensión más profunda de los mecanismos que subyacen en la innovación y la acción emprendedora en contextos de limitaciones de recursos. Esta tesis establece el bricolaje emprendedor como un motor central del comportamiento innovador, así como de las actividades de descubrimiento y explotación. Cuestiona los supuestos convencionales sobre relaciones directas entre rasgos cognitivos y resultados, y revela la naturaleza gradual de las condiciones necesarias en el emprendimiento estudiantil. Los hallazgos ofrecen valiosas implicaciones para estudiantes emprendedores, educadores e instituciones y programas de apoyo, sugiriendo un cambio de enfoque desde la provisión de recursos hacia el desarrollo de capacidades. En el plano metodológico, la tesis demuestra el valor complementario de los enfoques basados en la suficiencia y en la necesidad, contribuyendo así al avance metodológico en la investigación en emprendimiento.
En términos prácticos, esta tesis ofrece implicaciones relevantes para emprendedores estudiantiles, formadores y diseñadores de programas. Sus hallazgos destacan que no es indispensable contar con abundantes recursos para emprender, sino desarrollar capacidades que permitan actuar con los recursos disponibles. Así, se propone un cambio de enfoque: desde la provisión externa de recursos hacia el fortalecimiento interno de capacidades como la frugalidad, los comportamientos recursivos y el comportamiento innovador. [-]
Tesi honek ikasle ekintzaileek baliabide-mugak nola gainditzen dituzten ikertzen du, baliabide mugatuetatik balioa ateratzea, berrikuntza sustatzea eta banakako babesa lortzea ahalbidetzen dieten meka ... [+]
Tesi honek ikasle ekintzaileek baliabide-mugak nola gainditzen dituzten ikertzen du, baliabide mugatuetatik balioa ateratzea, berrikuntza sustatzea eta banakako babesa lortzea ahalbidetzen dieten mekanismo kognitiboak eta jokabidezkoak aztertuz. Elkarrekin erlazioa duten hiru ikerlanen bidez, tesi honek ikuspegi teoriko ugari biltzen ditu. Besteak beste, Autoerregulazioaren Teoria Sozial Kognitiboa (SCT-SR), RBV Baliabideetan Oinarritutako Ikuspegia), Ikaskuntza Ekintzailearen Teoria (ELT), eta Gauzatzearen Teoria. Horretarao ikuspegi metodologiko aurreratuak erabili dira, hala nola Gutxieneko Karratu Partzialeko Egitura Ekuazioen Modelatua (PLS-SEM), eta Beharrezko Baldintzen Analisia (NCA).
Ikerketa benetako enpresak sortzen dituzten unibertsitate-programen testuinguruan kokatzen da, hala nola LEINN (Lidergoa, Ekintzailetza eta Berrikuntza) graduan, Mondragon Unibertsitatean (Espainia), eta Team Entrepreneurship programan, University of the West of England – Bristol-en (Erresuma Batua), biak Team Academy sare internazionaleko kideak. Testuinguru hauek ikasleen ekintzailetza benetako inguruneetan behatzeko aukera ematen dute, non proiektuak abiatu eta garatzeko baliabide-mugak esplizituak eta erabakigarriak diren, eta talde-lana eta esperientzian oinarritutako ikaskuntza nagusi diren.
1. azterlanaSCT-SRn oinarrituta, urritasunak, hau da, baliabideen kontserbazioari eta erabilera moderatuari lotutako ezaugarri kognitiboak, Espainiako 151 ikasle ekintzaileren portaera berritzailean duen eragina aztertzen du. PLS-SEM bidezko analisiak erakusten du, urritasunak zeharka laguntzen diola portaera berritzaileari brikolaje bitartekotza-efektu osoaren bidez. Honek agerian usten du, baliabiderekiko jokaera horrek potentzial eraldatzaile duela, urritasuna bera portaera berritzailea bihurtuz. Modu osagarrian, NCAk adierazten du brikolaje ekintzailea eta inprobisazioa beharrezko baldintzak direla portaera berritzailea sortzeko; hala ere, brikolaje ekintzailea nabarmentzen da bultzatzaile nagusi gisa. Oro har, emaitzek ekintzailetzarako baliabidearen ulermen ñabarra eskaintzen dute, jokabide indibidualak beharrezko balditza edota bitartekari diren urritasuna portaera berritzaile bihurtzeko.
2. azterlana RBVen eta ELTren ikuspegietan oinarritzen da, prozesu ekintzailea garatzeko eta ustiatzeko faseetan, portaera errekurtsiboak (brikolajea ekintzailea, bootstrapping finantzarioa eta inprobisazioa) eta jokabide berritzailea aztertzen ditu. Zehazki, Espainiako 298 ikasle ekintzaileren garapen eta ustiapen faseetako portaera berritzailearen arteko dinamika aztertu dira (151 garapen etapan eta 147 ustiapen etapan). Emaitzek erakusten dute bootstrapping finantzarioak eragin zuzena duela bi etapetako portaera berritzailean, eta brikolaje ekintzaileak, berriz, bitartekari partzial gisa azaltzen da erlazio zuzen horretan. Halaber, portaera berritzailea egonkor mantentzen da etapen artean, ekintzailetza-fasearen arabera berrikuntza-eskakizunetan dauden desberdintasunei buruzko suposizioak desafiatuz. Teorian espero zenaren aurka, inprobisazioak ez du, bi etapetan, aldatzen bootstrapping finantzarioak zein brikolaje ekintzaileak portaera berritzailearekin duten erlazioa, eta horrek testuinguruaren eragin mugatua iradokitzen du. Azterlan honek ere erakusten du baliabideak integratzeko gaitasunak, brikolaje ekintzailetasuna, funtsezkoa dela ekintzailetza-prozesuaren bi faseetan, bitartekaritza-efektu sendoak azalduz.
3. azterlana gauzatzearen teorian oinarritzen da, portaera berritzaileak brikolaje ekintzailea ekintza ekintzaile bihurtzea ahalbideratzen du, Erresuma Batuko 101 ikasle ekintzaileren lagin bidez. Emaitzek erakusten dute brikolaje ekintzaileak eragin positiboa duela bai garapen-jardueretan, baita ustiapen-jardueretan ere, baina portaera berritzailearen bitartekaritza oso baten bidez.
Baliabideen eta ekintzaren arteko zuzeneko erlazioei buruzko suposizio tradizionalen aurka, azterlanak erakusten du portaera berritzailea funtsezko mekanismoa dela, eta, horren bidez, errekurtso-praktikak emaitza zehatz bihurtzen direla. Azterketak jokabide berritzailearen dimentsio espezifikoak ere erakusten ditu (zalantzan jartzea, behatzea, esperimentatzea eta sareak ezartzea), jokabide hoien bitartez, ikasle ekintzaileek brikolaje ekintzailea ekitza ekitzaile bihurtuz.
Oro har, ikerketa horiek berrikuntza eta ekintza ekintzailearen azpian dauden mekanismoak sakonago ulertzen laguntzen dute, baliabideen mugak dauden testuinguruetan. Tesi honek brikolaje ekintzailea ezartzen du portaera berritzailearen eta garapen eta ustiapen jardueren motor nagusi gisa. Zalantzan jartzen ditu ezaugarri kognitiboen eta emaitzen arteko zuzeneko harremanei buruzko kasu konbentzionalak, eta agerian uzten du ikasleen ekintzailetzarako beharrezkoak diren baldintzen izaera mailakatua.
Emaitzek inplikazio baliotsuak eskaintzen dizkiete ikasle ekintzaileei, hezitzaileei eta erakundeei, baita laguntza-programei ere, baliabideak hornitzetik gaitasunak garatzera bideratutako ikuspegi-aldaketa iradokitzen baitute.
Arlo metodologikoan, aitziktik, tesiak erakusten du nahikotasunean eta premiazko baldintza oinarritutako ikuspegien balio osagarria, eta, horrela, ekintzailetzako ikerketan aurrerapen metodologikoa egiten laguntzen du. [-]
Bildumak
Item honek honako baimen-fitxategi hauek dauzka asoziatuta: